Treo lãi suất cao

Lãi suất mà nhiều doanh nghiệp bất động sản đưa ra ở mức cao. Chẳng hạn, Công ty CP Phát triển Bất động sản Phát Đạt (mã chứng khoán PDR) ba lần phát hành trái phiếu doanh nghiệp với tổng cộng 850 tỷ đồng. Lãi suất các lần phát hành lần lượt là 14,5%, 12% và 10,5%.

Hay Công ty CP Đầu tư và Kinh doanh nhà Khang Điền (KDH) và Công ty CP Đầu tư Văn Phú - Invest cũng huy động trái phiếu với lãi suất 12%. Có mức lãi suất thấp hơn là Tập đoàn FLC (11,3%), Hưng Thịnh Land (11%)... Đối với nhóm doanh nghiệp bất động sản này, trái phiếu doanh nghiệp thường có tài sản đảm bảo dưới dạng quyền sử dụng đất với thời hạn 1-10 năm, phổ biến là kỳ hạn 2 năm.

Báo cáo MBS nêu rõ: “Bất động sản, xây dựng là nhóm ngành thường có tỷ lệ vốn vay cao, đang phải tìm đến kênh huy động vốn khác. Trong năm 2021-2022, Ngân hàng Nhà nước sẽ thắt chặt dòng tín dụng ngân hàng cho vay bất động sản, vì vậy nhóm ngành này đang phải đẩy mạnh huy động qua trái phiếu doanh nghiệp với mức lãi suất cao nhất, phổ biến trên 10%/năm”.

Lãi suất mà nhiều doanh nghiệp bất động sản đưa ra ở mức khá cao. Ảnh: Quang Huy

Còn khá rủi ro?

Theo nhận định của chuyên gia kinh tế - TS Đinh Thế Hiển: “Trái phiếu an toàn nhất là trái phiếu chính phủ, kế đến là trái phiếu đô thị (chính quyền địa phương), sau mới tới trái phiếu doanh nghiệp. Người mua trái phiếu là vì lãi suất cao nhưng nếu doanh nghiệp không có đủ uy tín, không được tổ chức độc lập đánh giá tốt thì việc đầu tư kênh này sẽ rất rủi ro”.

Ông Hiển cho hay, tỷ lệ kết cấu nợ của doanh nghiệp bất động sản Việt Nam khá lớn. Vì Việt Nam chưa có những tổ chức xếp hạng uy tín doanh nghiệp và độ tin cậy chưa cao nên trái phiếu có 2 rủi ro. Thứ nhất là doanh nghiệp yếu (nợ nần). Thứ hai là rủi ro về ngành, do bất động sản lên xuống không ổn định, là ngành theo chu kỳ tăng trưởng.

“Ngoài ra, trái phiếu không có cơ chế giám sát. Ngân hàng cho vay thì còn giám sát giải ngân đúng dự án, đúng chỗ, có cán bộ tín dụng giám sát. Trái phiếu thì doanh nghiệp dùng tiền ấy vào việc gì là chuyện của họ. Nhà đầu tư cá nhân thường không có đầy đủ thông tin nên việc đánh đổi có thêm 1%-2% so với tiền gửi ngân hàng có vẻ chưa đủ hấp dẫn”, ông Hiển đánh giá.

Chung quan điểm, TS Ngô Trí Long cho hay có những đơn vị bất động sản huy động vốn với lãi suất lên đến 14%/năm. Ông Long nói: “Trong kinh tế, mức rủi ro càng thấp thì lãi suất càng thấp, lãi suất cao thì rủi ro cũng tỷ lệ thuận. Hiện nay đang có xu hướng doanh nghiệp thiếu vốn, không huy động bằng cách nào được thì phát hành trái phiếu với lãi cao ngất ngưởng, rất nguy hiểm cho nhà đầu tư”.

Dưới góc độ người mua và nhà đầu tư, Chủ tịch HĐQT Son Viet Property JSC (SVP) - một đơn vị phát triển và phân phối bất động sản, ông Nguyễn Hoàng Việt tư vấn: “Người mua trái phiếu cần xác định rõ mục tiêu của mình là lãi suất, quyền lợi khi mở bán dự án hay lợi nhuận khi chuyển nhượng. Cạnh đó, nếu chủ đầu tư bán trái phiếu nhằm hợp thức hóa việc nhận tiền từ khách hàng dù dự án chưa đủ điều kiện mở bán thì cần xem lại”.