Nhiều chuyên gia cùng cho rằng, thị trường BĐS năm 2016 sẽ tiếp tục hồi phục và phát triển. Ảnh minh họa

Thời điểm cuối năm nay, thị trường BĐS đã phục hồi rõ nét và có thanh khoản tốt. Năm 2016, nhiều chuyên gia dự báo thị trường BĐS Việt Nam sẽ phát triển mạnh, đi kèm với đó là dòng đầu tư (FDI) vào Việt Nam chuẩn bị cơ hội từ các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới, đặc biệt là Hiệp định TPP.

Tuy nhiên, để hướng tới sự phát triển bền vững của thị trường, những người kinh doanh BĐS cần phải từ bỏ quan niệm đây nhất định là một ngành siêu lợi nhuận. Thay vào đó, kinh doanh BĐS phải trở nên bình thường như bao nhiêu ngành kinh doanh khác.  BĐS Việt Nam đang đứng trước cơ hội đó, với những thay đổi cả về chính sách lẫn thị trường.

Những thuận lợi từ chính sách

Trong năm 2016 tới, kinh doanh BĐS cũng giống như nhiều ngành kinh tế khác sẽ đứng trước cơ hội từ những nỗ lực cải cách của Quốc hội và Chính phủ thời gian qua. Riêng với ngành BĐS, không thể bỏ qua khung chính sách mới với Luật Kinh doanh BĐS có hiệu lực từ ngày 01/7/2015, Luật Nhà ở sửa đổi 2013 và Nghị định số 99/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 quy định chi tiết Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 10/12/2015. Trong đó, đáng chú ý, Luật Nhà ở đã cho phép các tổ chức, cá nhân người nước ngoài được sở hữu nhà ở tại Việt Nam.

Về mặt tín dụng, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Việt Nam đã triển khai nhiều biện pháp hiệu quả trong suốt thời gian qua. Tỷ lệ người dân được mua nhà vay trả góp ngày càng tăng lên. Nhiều ngân hàng đã cho các công ty chuyên nghiệp kinh doanh BĐS vay đầu tư dài hạn, trong khi trước đây nhiều ngân hàng không cho vay và phần lớn cũng chỉ cho vay ngắn hạn. Đặc biệt, NHNN còn ban hành Thông tư số 07/2015/TT-NHNN quy định về bảo lãnh trong bán, cho thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai.

Nhờ các giải pháp quyết liệt của NHNN, trong năm nay, nợ xấu ngân hàng (trong đó có phần liên quan không nhỏ đến BĐS) đã giảm xuống ở mức 2,9%, đảm bảo trong mức cho phép.

Một cơ hội khác trong dài hạn của thị trường BĐS là chủ trương của Đảng và Nhà nước về đột phá chiến lược cơ sở hạ tầng, với mục tiêu xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ cùng với một số công trình hiện đại, trong đó tập trung vào hệ thống giao thông và hạ tầng đô thị lớn. Hai trung tâm đầu não là Hà Nội, Tp.HCM và nhiều địa phương khác đang tích cực đầu tư xây dựng các tuyến đường, phát triển các khu đô thị… có tác động mạnh đến phát triển thị trường BĐS.

Thị trường BĐS năm 2016 sẽ được hưởng lợi nhiều từ chính sách vĩ mô

ản thân nhiều đơn vị kinh doanh BĐS sau một thời gian dài thiên về làm ăn kiểu 'chụp giật' nay đã tự thân vận động, tái cấu trúc lại doanh nghiệp. Trong đó, nhiều trường hợp sang nhượng dự án, thay đổi chiến lược kinh doanh theo hướng bài bản, chuyên nghiệp và bền vững hơn, hướng tới sản xuất các sản phẩm đáp ứng đúng nhu cầu thị trường với thanh khoản rất tốt.

Cơ may của BĐS?

Trong số các yếu tố khách quan tác động tới thị trường BĐS Việt Nam, trước tiên phải kể đến lượng kiều hối. Năm 2015 này, dự kiến lượng kiều hối đổ về Việt Nam sẽ đạt khoảng 12 tỷ USD, tương đương năm 2014 và cao hơn năm 2013 (11 tỷ USD).

Cùng với lượng kiều hối là nguồn vốn FDI. Nếu năm ngoái, lượng vốn FDI giải ngân đạt 12,4 tỷ USD, thì năm nay, dự kiến con số này sẽ đạt khoảng từ 11 đến 12 tỷ USD, còn lượng vốn đăng ký vào khoảng 22 tỷ USD. Trong số này, có một phần không nhỏ được dùng để đầu tư xây dựng nhà xưởng, văn phòng, căn hộ cho thuê dành cho chuyên gia, chưa kể các khoản đầu tư trực tiếp khác vào lĩnh vực BĐS.

BĐS càng trở nên 'có giá' trong bối cảnh các thị trường đầu tư khác đang tỏ ra kém hấp dẫn hơn. Trong đó, giá vàng liên tục giảm trong một thời gian dài từ trên 1.700 USD/ounce về quanh mức 1.060 USD/ounce như hiện nay. Thị trường ngoại tệ cũng không đủ sức kéo được nhà đầu tư, khi tỷ giá và lãi suất được nhà nước điều hành ổn định theo đúng cam kết của NHNN, lạm phát thấp.

Cuối cùng, nhu cầu sở hữu về BĐS tại Việt Nam là có thật và ngày càng tăng lên, đây chính là yếu tố quan trọng giúp thúc đẩy thanh khoản của thị trường. Điều này có được là do lực lượng đông đảo thanh niên trẻ có nhu cầu về nhà ở khi lập ra đình. Ngoài ra, nhu cầu nhà ở còn đến từ quá trình đô thị hóa dẫn tới sự chuyển dịch lao động từ các vùng nông thôn ra thành thị.

Song song với tăng trưởng kinh tế, mức thu nhập của người dân ngày càng tăng cũng khiến họ có nhu cầu cải thiện nhà ở, nhất là khi bình quân diện tích nhà ở trên đầu người tại Việt Nam hiện nay vẫn rất thấp, chỉ từ 12 – 14 m2/ người.

Kiến nghị

Để thị trường BĐS Việt Nam phát triển bền vững, trước hết bản thân các doanh nghiệp phải có sự thay đổi, cơ cấu lại doanh nghiệp, tăng cường vốn tự có và nâng cao tính chuyên nghiệp.

Để thị trường BĐS phát triển bền vững cần có sự vào cuộc mạnh mẽ hơn của các cơ quan Nhà nước

Về phía Nhà nước, cần phải tiếp tục đẩy mạnh các cải cách thủ tục hành chính trong cấp phép đầu tư, xây dựng, dần loại bỏ những thủ tục hành chính bất hợp lý, đồng thời thực hiện công khai, minh bạch, công bố thông tin trong thị trường BĐS.

Thời gian cấp phép đầu tư, xây dựng cho một dự án cũng nên rút ngắn còn dưới 9 tháng thay vì vẫn kéo dài xoay quanh 2 năm như đang thực hiện. Đây là một biện pháp quan trọng giúp tăng nguồn vốn cho kinh doanh BĐS.

Nhà nước cũng cần nghiên cứu tháo gỡ dứt điểm các vướng mắc trong thu tiền sử dụng đất.

Về mặt tín dụng, Nhà nước cần có kiểm soát chặt chẽ tín dụng trong lĩnh vực kinh doanh địa ốc. Có nhiều cách để thực hiện điều này, chẳng hạn như thực hiện nghiêm quy định một công ty không được phép vay vốn điều lệ từ ngân hàng quá 3 lần. Thực tế thời gian qua, không ít doanh nghiệp đã vay ngân hàng gấp hàng chục lần vốn điều lệ để đầu tư dự án.

Hạn chế dùng vốn vay ngắn hạn đầu tư trung và dài hạn. Các ngân hàng cần tích cực cho công ty kinh doanh BĐS vay dài hạn theo chu kỳ phát triển dự án BĐS (thông thường để hoàn thành một dự án phải mất từ 2 - 5 năm). Ngoài ra, cần cho vay tập trung hoàn thành dứt điểm từng công trình, hạn chế tình trạng một đơn vị đầu tư cùng lúc nhiều công trình dở dang. Hạn chế kiểu cho vay đầu tư ngắn hạn chỉ trong 6 tháng, 1 năm.

Khuyến khích các doanh nghiệp kinh doanh BĐS chủ động huy động nhiều nguồn vốn ngoài ngân hàng để đầu tư dự án. Doanh nghiệp có thể phát hành trái phiếu doanh nghiêp, hoặc huy động vốn thông qua thị trường chứng khoán, vốn từ khách hàng là người mua nhà, đất…

Các ngân hàng cần cho vay quản lý theo dòng tiền và phải có kế hoạch thu hồi đối với từng phần vốn vay theo dòng tiền của đơn vị kinh doanh BĐS, theo từng dự án.

Đồng thời, NHNN cũng cần đẩy mạnh chủ trương cho người dân có nhu cầu vay mua nhà được trả góp dài hạn (từ 10 - 15 năm) với mức lãi suất thấp. Đây cũng là một biện pháp quan trọng giúp các doanh nghiệp kinh doanh BĐS giải phóng hàng tồn kho và giải quyết nợ xấu ngân hàng.

Một khi hoạt động kinh doanh BĐS phát triển bền vững sẽ đóng góp quan trọng vào sự tăng trưởng chung của cả nền kinh tế, cũng như góp phần cân đối thu chi ngân sách quốc gia, giúp giải quyết công ăn việc làm cho người lao động, giải quyết nhu cầu nhà ở cho người dân và thực hiện tốt chính sách an ninh xã hội.

CEO Đặng Đức Thành
Ủy viên BCH Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI);
Chủ nhiệm Câu lạc bộ Các Nhà Kinh tế (VEC)
(Theo Chinhphu.vn)