Đất có chủ bỗng trở thành… đất công

Năm 1970, cha của anh Châu Tuấn Quốc (ngụ P.Hiệp Phú, Q.9) là ông Châu Văn Nguyên mua đấu giá 2.994m2 đất thuộc lô 677, tờ bản đồ số 4, xã Tăng Nhơn Phú, huyện Thủ Đức (nay là Q.9) từ ông Ngô.

Tiếp đó, ông Châu Văn Nguyên mua tiếp 4.200m2 đất thuộc lô 677 – 680 tờ bản đồ số 4, xã Tăng Nhơn Phú của bà Năm. Phần đất này nằm tiếp giáp với đất của ông Ngô. Khi đó, chính quyền xã Tăng Nhơn Phú đã xác nhận việc mua bán. Phần đất này, đến nay, thuộc địa chỉ số 15, đường số 6, KP.1, P.Hiệp Phú, Q.9.

Anh Quốc bên mảnh đất của gia đình

Năm 1980, 586m2 thuộc 4.200m2 của hộ ông Nguyên được chính quyền địa phương thu hồi để xây dựng, mở rộng sân vận động. Lúc đó, gia đình ông Nguyên được bồi thường tổng số tiền theo tỷ giá lúc bấy giờ là 1.285 đồng. Diện tích đất còn lại hộ ông Nguyên tiếp tục quản lý và sử dụng. Sau đó thì ông Nguyên mất.

Mới đây, UBND Q.9 ban hành kế hoạch số 41 (Kế hoạch số 41/KH-QLCT ngày 18/1/2016) về việc đền bù, giải phóng mặt bằng cho dự án xây dựng nâng cấp trụ sở hành chính UBND Q.9. Dự án do BQL Đầu tư Xây dựng Công trình Q.9 làm chủ đầu tư.

Nội dung kế hoạch 41 nêu rõ “diện tích đất dự kiến sẽ thu hồi khoảng 3.614m2, trong đó diện tích đất không tính bồi thường là 3.614m2”. Việc không bồi thường vì đó là đất công (!?). Diện tích đất chính quyền dự kiến thu hồi làm dự án, theo bản đồ quy hoạch, nằm trọn trong phần đất mà các con ông Nguyên đang sở hữu.

Theo anh Quốc, gia đình anh còn có chủ quyền đối với 1.800m2 đất tiếp giáp với phần đất chính quyền dự kiến thu hồi. Nếu dự án mở rộng trụ sở hành chính được xây dựng thì phần đất 1.800m2 kia bị kín kín, không có lối ra vào.

Anh Quốc đã làm đơn kêu cứu đến các cấp chính quyền do không đồng ý với kế hoạch thu hồi đất của UBND Q.9. Đến nay, anh vẫn chưa nhận được bất kỳ văn bản hay thông báo nào từ UBND Q.9 dù kế hoạch thu hồi đất nói trên ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi gia đình anh Quốc.

Khi trống đánh xuôi, kèn thổi ngược...

Anh Quốc cho biết, 2 quyết định (QĐ) của huyện Thủ Đức trước đây là căn cứ để UBND Q.9 thu hồi hơn 3.600m2 đất của gia đình anh nhưng không bồi thường. Đó là QĐ 1181 ban hành ngày 25/7/1990 về việc “thu hồi đất sử dụng vào công ích do ông Châu Văn Nguyên và bà Lê Thị Kim Vân lấn chiếm”. Và QĐ 154 ngày 5/11/1994 trong đó khẳng định “phần đất của ông Nguyên và bà Vân mua của bà Năm được xác định hầu hết những con đường ngày xưa thuộc dạng đất công...”.

Theo anh Quốc, QĐ 1181 là không có cơ sở. Bởi trước đó, ông Nguyên - cha anh mua lại mảnh đất và có xác nhận của địa phương. Ngoài ra, trong lần bị thu hồi một phần đất vào năm 1980, gia đình anh cũng được bồi thường.

Ngày 23/7/1998, ông Mai Quốc Bình – Uỷ viên UBND Thành phố ký công văn 2774 gửi UBND Q.9 trong đó có xác nhận năm 1970 ông Nguyên có mua diện tích đất 4.200m2 của bà Năm có xác nhận của chính quyền. Sau khi thu hồi 586m2 để mở rộng sân vận động, 3.614m2 đất còn lại gia đình ông Nguyên sử dụng, xây dựng nhà, trồng cây lâu năm liên tục từ năm 1970 đến nay.

“Nay nhà nước chấp thuận cho ông, bà Châu Văn Nguyên được tiếp tục sử dụng phần đất này là phù hợp với Điều 2 Luật Đất đai ngày 14/7/1993. Khi quy hoạch, sử dụng cho công ích, phần đất 3.614m2 phải đền bù và bồi hoàn cho người đang trực tiếp quản lý sử dụng”, công văn nói rõ.

Tuy nhiên, không hiểu vì lý do gì chính quyền Q.9 vẫn muốn thu hồi diện tích đất của gia đình anh Quốc mà không bồi thường dù UBND Tp.HCM đã có trả lời rõ ràng như trên. 

Ông Hồng Phi Vũ – Trưởng BQL Đầu tư Xây dựng Công trình Q.9 cho biết, kế hoạch số 41 ngày 18/1/2016 mới chỉ là khái toán chi phí theo báo cáo loại đất và thực địa của UBND phường Hiệp Phú và đến nay vẫn chưa có quyết định thu hồi đất của hộ ông Nguyên.

Bản kế hoạch, theo ông Vũ, chỉ là một trong các nội dung để trình duyệt theo quy định của Luật Xây dựng còn khi triển khai sẽ thực hiện theo quy định của Luật Đất đai cũng như quy định của Thành phố về bồi thường, giải phóng mặt bằng (!?). Các đơn vị đang rà soát lại tính pháp lý của dự án và kế hoạch số 41 chỉ là khái toán.

Ông Vũ không trả lời trực tiếp khi được hỏi UBND Q.9 căn cứ vào đâu để nói đất của hộ ông Nguyên là lấn chiếm nên không bồi thường. Ông Vũ chỉ cho biết đây là một nội dung trong dự án đầu tư, chỉ là sơ khởi còn khi triển khai sẽ tính toán chi tiết…