Ngày 10/3, PV trở lại những khu phân nền tại xã Thới Tam Thôn (huyện Hóc Môn) để tìm hiểu. Xã Thới Tam Thôn có số lượng thửa đất được chuyển từ đất nông nghiệp sang đất ở để phân nền lớn nhất huyện Hóc Môn, gồm 67 thửa với diện tích hơn 12ha.

Đường sơ sài, thưa thớt cây

Một khu đất phân nền trên đường Trịnh Thị Miến, ấp Tam Đông 1, diện tích hơn 1.500m2 nối với đường giao thông công cộng bằng đường nhựa rộng khoảng 7m và không có vỉa hè. Khu đất khác có trên 10 nền nhưng chỉ có 3 căn nhà, các nền đất còn lại đang xây hoặc bỏ trống được đánh dấu ranh bằng những cọc ximăng. Xung quanh đó vẫn còn là đồng trống với những luống rau.

Để phân lô bán, các chủ đầu tư cho làm một con đường nối lô đất với đường công cộng. Con đường dài hơn 2km không có đèn đường, thưa thớt vài cây xanh còi cọc.

Bà L.T.L.H., chủ một căn nhà trong khu đất này cho hay, bà mua căn nhà từ tháng 7/2015. Lúc ấy, căn nhà mới xây được trụ móng. Bà H. phải trả tiền xây dựng trọn gói, gồm chi phí mắc ống nước, đường dây điện. Hai tháng sau bà nhận nhà.

Theo chia sẻ của bà H., bà chọn mua căn nhà này vì đất có giấy tờ hợp pháp, từ đây di chuyển vào trung tâm TP không xa, mà giá lại mềm hơn nền đất của những dự án cùng khu vực.

Được biết, bản thân người bán nhà cho bà cũng mua nền đất từ một chủ khác. Do không có cây trước nhà nên trời nắng chiếu thẳng vào nhà rất nóng, bà phải che bằng hệ thống rèm dày. Trên giấy chứng nhận quyền sở hữu, ngôi nhà bà H. mua do bà V.T.B. (quận Tân Bình) đứng tên.

Các thửa đất được UBND huyện Hóc Môn cho phân nền tách thửa xây nhà tại xã Thới Tam Thôn. Ảnh: Hữu Khoa

Tại các khu phân lô khác cũng có nhiều nền đất còn trống, chưa có người xây dựng. Có một số chủ đất đứng ra xây nhà để bán cũng cho xây cất nhà để bán.

Phần lớn các khu vực phân lô đều ở giữa đồng, xung quanh còn nhiều đất nông nghiệp nên thoạt nhìn những căn nhà mới xây như chỏng chơ giữa đồng trống.

Theo ghi nhận, hoạt động mua bán nền nhà diễn ra rầm rộ, đa số các “cò” đất đều thuộc từng khu vực và nhiệt tình dẫn người mua tìm xem đất để được nhận tiền hoa hồng khi chủ đất bán được.

Trong vai một người hỏi mua đất nền, PV được một “cò” đất tên Nh. ở xã Thới Tam Thôn giới thiệu bán căn nhà một trệt một lầu với diện tích đất hơn 80m2, thuộc tờ bản đồ 65, với giá 2,3 tỉ đồng.

Các địa phương hiểu sai

Sở Tài nguyên - môi trường Tp.HCM cho biết, quyết định 33 của UBND TP ban hành năm 2014 về diện tích tối thiểu để tách thửa là cụ thể hóa các quy định của Luật đất đai 2013.

Đối tượng và phạm vi điều chỉnh của quy định này là cá nhân, hộ gia đình đang sử dụng đất ở và có nhu cầu tách thửa (do giảm nhu cầu sử dụng nhà, đất, hoặc tách hộ, giải quyết khó khăn về nhà ở, kinh tế trong cuộc sống), chứ không nhằm mục đích tách thửa, chuyển nhượng nhà, chuyển mục đích sử dụng đất, đất để kinh doanh BĐS.

Trong thực tế áp dụng quyết định này, Sở Tài nguyên - môi trường nhận định rằng, có tình trạng cán bộ công chức chưa hiểu đúng hoặc cố tình hiểu sai nội dung của quyết định trên. Điều này dẫn đến việc giải quyết tách thửa, chuyển mục đích sử dụng đất nhằm kinh doanh, chuyển nhượng, gây ảnh hưởng về quản lý quy hoạch, đồng thời hình thành các khu dân cư với hạ tầng thiếu đồng bộ và không định hướng kết nối hạ tầng chung với khu vực.

Trái lại, có trường hợp từ chối giải quyết nhu cầu chính đáng, đúng pháp luật của người dân, gây ảnh hưởng đến quyền lợi, làm trở ngại sản xuất và ổn định đời sống của người dân.

Sở Tài nguyên - môi trường cho rằng, việc hiểu sai quy định về diện tích tối thiểu để tách thửa của các địa phương để giải quyết chuyển mục đích sử dụng từ đất nông nghiệp cùng với tách thửa hàng ngàn nền đất đã xảy ra thời gian dài.

Đầu tháng 1/2016, Sở Tài nguyên - môi trường đã có văn bản yêu cầu UBND các quận huyện rà soát và tổng hợp cụ thể tất cả trường hợp đã giải quyết cho tách thửa, đánh giá nhu cầu thật của người sử dụng đất.

Căn cứ vào đó để đánh giá tính chất, mức độ vi phạm (nếu có) và đề xuất biện pháp khắc phục, chấn chỉnh. Ngoài ra, Sở Tài nguyên - môi trường cũng yêu cầu UBND các quận huyện ngăn chặn và xử lý nghiêm các cá nhân, tổ chức nhận chuyển nhượng quyền đất nông nghiệp không đúng quy định, phá vỡ quy hoạch được duyệt và ảnh hưởng đến kết nối hạ tầng kỹ thuật.

Theo tìm hiểu của PV, tình trạng chuyển nhượng đất nông nghiệp, chuyển mục đích rồi phân nền kinh doanh diễn ra ở rất nhiều địa phương, đặc biệt là ở những quận huyện vùng ven.

Chỉ tính riêng trên địa bàn quận Thủ Đức, kể từ khi quyết định 33 có hiệu lực (15/10/2014) đến cuối năm 2015 đã có 133 hồ sơ tách thửa, chuyển mục đích sử dụng đất với diện tích hơn 13,5ha, tức hơn 1.500 nền đất đã hình thành.